« №1 Жамбыл атындағы орта мектебі » МКМ

Алғашқы әскери және технологиялық
 дайындық пәні бойынша 

2022-2023 оқу жылындағы  жұмысының 

жылдық есебі

2022-2023 оқу жылы

«№1 Жамбыл атындағы  орта мектебі» МКМ 

Алғашқы әскери және технологиялық дайындық пәні бойынша  

   2022-2023 оқу жылындағы жылдық

 жұмыс есебі.

Мұғалімнің өзекті мәселесі:

«Оқушыларды ҚР ҚК-де қызмет ету үшін АӘТД теориялық тиянақты білімдері негізінде, практикалық дағдыларды меңгере алатындай жаңа патриотты  тұлға қалыптастыру»

«Алғашқы әскери және технологиялық дайындық» оқу пәні-білім алушыларды отаншылдық рухқа және Отанды қорғауға дайын болуға тәрбиелеуге бағытталған пән. Ол білім алушылардың төтенше жағдайларда әскери іс негіздері мен адамның өмір қауіпсіздік әрекеті бойынша білім алуына және әскери қызметтің дағдыларын меңгеруге мүмкіндік береді. Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектебінің 10-11-сыныптарына арналған «Алғашқы әскери және технологиялық дайындық» пәнін оқыту ҚР БҒМ 2020 жылғы «21» сәуірдегі № 154 бұйрығына қосымша, ҚР Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығы арқылы жүзеге асырылады.

 Осыған сәйкес апталық жүктемем   6  сағатты құрайды. 10 ^«а»- 1 сағ,  

  10 ^«ә»-1 сағ,10 ^«б»- 1 сағ,11 ^«а»- 1 сағ, 11 ^«ә»- 1 сағ,11 ^«б»- 1сағ.  

Алғашқы әскери және технологиялық  дайындық (барлығы 36 сағат, аптасына 1 сағаттан)

Оқулық: Алғашқы Әскери және Технологиялық  Дайындық: Жалпы білім беретін мектептің 10- сыныбына арналған оқулық:  А.Н.Рыспаев, Е.Б.Адельбаев, Н.Т.Асилов, А.И.Рихтер, А.М.Ерекешев, А.С.Усербаев, Ж.А.Саткулов, С.К.Куптилеуова. Келешек-2030 баспасы, 2020 жыл.   

Оқулық: Алғашқы Әскери және Технологиялық   Дайындық: Жалпы білім беретін мектептің 11-сыныбына арналған оқулық: А.И.Рихтер,В.Л.Яковенко. Келешек-2030 баспасы, 2020 жыл.    

          «Қазақстан Республикасын қорғау – оның әрбір азаматының қасиетті парызы мен міндеті» - деп Қазақстан Республикасының Конституциясының 36 бабында айтылған.    Оқу бағдарламасы «Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген. Жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген). 

         АӘТД пәнінің оқытудағы негізгі мақсаты – ҚР Қарулы Күштерінде қызмет ету туралы түсінігін және әскери іс негіздері бойынша оқушылардың білімдерін қалыптастыру; оқушылардың өмірлік қабілеттері мен дағдыларының дамуын қалыптастыруға ықпал ету.

   Міндеттері: оқушыларды ҚР ҚК-де қызмет ету үшін әскери дайындықтың теориялық тиянақты білімдері негізінде, практикалық дағдыларды меңгере  алатындай жағдайда даярлау.

 Жалпыға міндетті білім стандартына сай күнтізбелік-тақырыптық  жоспарын   құрып, ол дене шынықтыру пән бірлестігінің отырысында қаралып, оқу ісінің меңгерушісі  және мектеп директорымен бекітілді. 

Сыныптар бойынша қабілетті оқушылар: 

11-сынып бойынша: Кешубаев Диас, Құлжахмет Мұхаммед, Попов Анатолий, Попов Роман.

10-сынып бойынша: Нұрболұлы Ердос, Елтай Ерік, Аңсат Абылайхан, Нұрмұханбет Мирас, Мұхамади Нұржан.  

Мектепте АӘТД кабинеті бар, мектептің 74 % әскери мүліктерді сақтау бөлмесі бар, 78 % саптық даярлық алаңы жабдықталған.

«2022-2023 оқу жылының алғашқы кезеңінде бастапқы әскери дайындық ұйымдастырушы-оқытушыларымен бір күндік оқу-әдістемелік жиынын өткізу туралы» бұйрығының негізінде Балқаш ауданының бастапқы әскери дайындық пәнінің мұғалімдерімен бірге 2022 жылдың 6-қыркүйек  айында Балқаш ауданының Қорғаныс істері жөніндегі бөлімінде өткен жиынға қатыстым.

Қазан айының 12-ші жұлдызында 10-11-сынып оқушылары арасынан «Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие беру» бағытын негізге ала отырып «Жас Сарбаз-2022» атты әскери-патриоттық, спорттық   сайысы ұйымдастырылды.

 Бұл әскери-патриоттық сайыс мектеп педагог-ұйымдастырушысы және алғашқы әскери және технологиялық дайындық пән мұғалімі, дене тәрбиесі бірлестігімен бірлесе отырып, ұл-қыз балаларды тәрбиелеуде алға қойған айқын мақсаттарынан туындаған ауқымды іс-шара. Сайыс өткізудегі мақсатымыз: Оқушыларды отансүйгіштікке тәрбиелеу, Отан алдындағы жауапкершілік сезімін қалыптастыру, Қазақстан халқының ұлттық, әскери, еңбек дәстүрлерін жалғастыру, жарысқа қатысушылардың спорттық шеберлігін жоғары деңгейге көтеру болатын. 

Жоғарғы сынып оқушыларынан құралған 6-команда жарыста әскери спорттың 6-түрінен сайысқа түсті. Атап айтсақ:

а) АК-74 автоматын жартылай бөлшектеу және жинақтау. (әр топтан бір оқушы қатысады) 

ә) Саптық жүріс (команданы бірқатарлы сапқа тұрғызу, «ТҮЗЕЛ!», «ТІК ТҰР!» пәрмені, бірқатарлыдан екіқатарлы сапқа тұрғызу, топ командирінің рапорты, топтың аты, ән ұраны, әні, туға қарап түзелу)

б) 16 кг. гір тасын көтеру. (әр топтан бір оқушы қатысады)

в) Армрестлинг (әр топтан бір ұл, бір қыз қатысады)

г) Кермеге тартылу (турник) (әр топтан бір ұл) 

д) Кросс ұлдар 1500 метр, қыздар 1000 метр.

Бұл жоғарғы сынып ұлдары мен қыздары арасынан өткен әскери-патриоттық, спорттық ауқымды сайыста қатысушы командалар қойған талап-міндеттерді әр оқушы жауапкершілікпен атқарғаны арнайы келген қатысушы көрермендер мен комиссия мүшелерінің көңілінен шыға білді. Сайыста топ жарған команда капитандары номинациялармен марапатталып, қалған қатысушылар І,ІІ,ІІІ дәрежелі дипломдармен марапатталды. І орынға ие болған 11«ә»-сынып оқушылары. Сайыс тартысты, әрі әсерлі өтті.

            Қараша айының 10-жұлдызында «Рухани жаңғыру бағдарламасы» аясында мектебіміздің ардақты, ардагер ұстазы болған Бердіғұл Кенжебаевтің (1946-2010)  өмірімен, атқарған қызметі және тәрбиелеген шәкірттерімен мектеп оқушыларын таныстырдым. 

            Жалпы желтоқсан айы бойынша Балқаш ауданының Қорғаныс істері жөніндегі бөліміне есепке тұру үшін мектебіміздің 2006-жылы туылған ер азаматтарының құжаттарын дайындадым. 2022-2023 оқу жылында «№1Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ-де 2006-жылы туылған ер азаматтардың саны 8. Құжаттары толық жиналды, медициналық тексеруден өтіп, есепке тұруға дайын.  

             Желтоқсан айының 9-жұлдызы Қарағаш орта мектебінде аудандық «Үздік командир-2022» атты әскери-патриоттық сайысы өтті. Сайысқа мектебіміздің мақтанышына айналған, оқушылардың мектеп парламенті «Өзін-өзі басқару» ұйымының көшбасшысы 11«ә»-сынып оқушысы Кешубаев Диас Қайратұлы өзінің ұзақ уақыттар бойы әскери-спорттық өнерге жоғары деңгейде жан-жақты дайындығын көпшілік алдында дәлелдеп, кіл мықты сарбаздардың арасынан топ жарды. Арнайы тағайындалған комиссия шешімімен «Бас жүлде» иеленіп, салтанатты түрде кубок табыс етілді. 

             Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 16-ақпанындағы «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Заңының 16-тармағына сәйкес және Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігінің 2017 жылғы 24-қаңтардағы №226 «Әскери міндеттілер мен әскери шақырушыларды әскери есепке алу қағидаларын бекіту туралы» бұйрығының талаптарына сәйкес 2023 жылдың 18-қаңтар күні Балқаш ауданының Қорғаныс істері жөніндегі бөліміне әскери есепке тіркеу үшін 2006 жылы туылған мектептің ер балаларын алып бардым. Барған оқушылар саны 9.  

            Ауған соғысы Кеңес Одағы кезіндегі қайғылы тарихи оқиғалардың бірі. Биыл ақпанның 15-і күні Кеңес әскерлерінің Ауғанстан жерінен шығарылғанына 34 жыл толмақ, осыған орай 10-11-сынып оқушылары және Ауған соғысы ардагерлерінің қатысуымен «Ауғанның от-жалыны» атты кездесуі өтті. 

Іс-шара мақсаты: Өмірінің өлшеулі бір бөлігін, жалындаған жастық шағының жартысын оқ пен от арасында өткізіп, елге аман-сау оралып, туған жерімен қауышқан интернационалист жауынгер Ауған соғысы ардагерлеріне құрмет көрсету, жат жерде көз жұмған жерлес азаматтарды еске алу және оқушыларды Отансүйгіштікке тәрбиелеу, Отан алдындағы жауапкершілік сезімін қалыптастыру, Қазақстан халқының ұлттық, әскери, еңбек дәстүрлерін жалғастыру. 

            Шараға Кусаинов Нурхат Тезекбаевич, Майстер Вячеслав Васильевич, Тұздыбаев Асылбек Балқашұлы сынды ардагерлер және ауылымыздың қоғамдық кеңестің төрағасы Үркімбаев Садық Тілеубергенұлы қатысты. Жылдар жылжып өткенімен, ерлік пен қаза тапқан ержүрек жауынгерлеріміздің ерлігі ел есінде мәңгі сақталады. Сондықтанда жас буынға Ауған ардагерлерінің өжеттігін үлгі ету, Ауған соғысында опат болған жауынгерлердің рухына тағзым етуге, есімдерін қастерлеуге тәрбиелеу әрқайсымыздың қасиетті борышымыз. 

           Балқаш ауданы бойынша Білім бөлімінің 2023 жылдың наурыз айында жіберген хаты негізінде 2023 жылдың 16 наурыз күні Ақдала орта мектебі базасында «Сардар» аудандық олимпиаданың өткізілуіне байланысты 11-сынып оқушылары Кешубаев Диас, Бірліктұзды Ермек, Ельгелді Рүстем қатысып мектеп абыройын қорғады. Жалпы командалық есепте екінші орын алып мақтау қағаздарымен марапатталды. Іріктеу кезеңінде Кешубаев Диас жақсы нәтиже көрсетіп аудандық команда құрамына еніп, облыстық жарысқа жолдама алды. 

       «Алматы облысы білім басқармасы» мемлекеттік мекемесінің 2023 жылғы 03-наурыз №157-н бұйрығы негізінде 2023 жылдың 28-29-наурыз күндері аралығында Алматы облысы Қонаев қаласында №3 мектеп базасы алаңында «Сардар» облыстық кешенді олимпиадасы өтті. Осы жарысқа аудандық жарыстан іріктеліп шыққан мықтылар, 11-сынып оқушылары Кешубаев Диас №1 Жамбыл атындағы орта мектебі, Арман Әрсен Б.Бейсекбаев атындағы мектеп-гимназиясы, Орман Шыңғысхан Б.Бейсекбаев атындағы мектеп-гимназиясы қатысты. Жарыс соңында жекелей марапатта Кешубаев Диас «Саптық номинациясы» бойынша отыз оқушының ішінен озық шығып  І орын дипломымен марапатталды. 

        Қазақстан Республикасы оқу-ағарту министрлігінің «Балдәурен» Республикалық оқу-сауықтыру орталығы мемлекеттік қазыналық кәсіпорынының 05-сәуір 2023 жылғы №70 санды шығыс хатына сәйкес 2023 жылдың 13-14-сәуір күндері Қонаев қаласы «Балдәурен» РОСО әкімшілігінде өтетін «Білім беру мекемесінде патриоттық тәрбие беру жұмысы бойынша педагогикалық тәжірибелік алаң» тақырыбында өткен облыстық семинарға қатыстым. Шара соңында әр қатысушыға сертификат табыс етілді. 

            «Қазақстан Республикасы төтенше жағдайлар министрлігі Алматы облысының төтенше жағдайлар бөлімі» мемлекеттік мекемесінің №21-13-20/45-11  27.04.2023 жылғы хаты негізінде 2023 жылдың 03-мамыр күні Бақанас ауылы Өмірзақ Бап көшесі №30 мекен-жайдағы 10-Өрт сөндіру бөлімінің ғимаратының ауласында «Жас құтқарушы» үйірмелерінің слеті өткізілді. №1 Жамбыл атындағы орта мектебі атынан төмендегі оқушылар қатысты. Кешубаев Диас 11-сынып, Бірліктұзды Ермек 11-сынып, Құлжахмет Мұхаммед 11-сынып, Омар Диас 11-сынып, Ержанұлы Ерасыл 11-сынып, Мұхамади Нұржан 10-сынып. Жарыс барысында үздік нәтиже көрсетіп №1 Жамбыл атындағы орта мектеп командасы І орынға ие болып, бағалы кубокпен және алтын медальдармен марапатталды. Облыстық кезеңге жолдама алды. 

          «Алматы облысы білім басқармасының Балқаш ауданы бойынша білім бөлімі» мемлекеттік мекемесі оқу әдістемелік орталығының жұмыс жоспары негізінде 2023 жылдың 05-мамыр күні Балқаш ауданының М.Сеңгірбаев атындағы орта мектебі базасында «Айбын» әскери-патриоттық ойыны 9-11-сынып оқушылары арасынан мектебіміздің абыройын төмендегі оқушылар қорғады. Кешубаев Диас 11-сынып, Бірліктұзды Ермек 11-сынып, Құлжахмет Мұхаммед 11-сынып, Ержанұлы Ерасыл 11-сынып, Аукумова Аружан 11-сынып, Серікбол Ақжан 11-сынып, Мұхамади Нұржан 10-сынып. Жарыс соңында толық ұпайларының қорытындысы шығып, командалық есепте ІІ орынға ие болды. Кешубаев Диас, Бірліктұзды Ермек, Құлжахмет Мұхаммед жақсы нәтиже көрсетіп облыстық кезеңге жолдама алды. 

           «Алматы облысының білім басқармасы» мемлекеттік мекемесінің «Дене тәрбиесі, спорт, алғашқы әскери дайындығы және қосымша білім берудің ғылыми-тәжірибелік орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 12.05.2023 жылғы №127 хатына сәйкес 2023 жылдың 22-23-24-мамыр күні Қонаев қаласының №32363 әскери бөлімінде өткен «Айбын-2023» әскери-патриоттық ойынына төмендегі мектеп оқушылары қатысып аудан абыройын қорғады. Кешубаев Диас 11-сынып, Бірліктұзды Ермек 11-сынып, Құлжахмет Мұхаммед 11-сынып. Аудан бойынша 5 мектептен 10 ұл, 5 қыз бала жасақталып жарысқа қатысты. Жарыс соңында облыстық білім басқармасының басшысы атынан №1 Жамбыл атындағы орта мектебі командасы және жетекшісі алғыс хатпен марапатталды. 

           АӘТД пәнінің                                                                   Толықбаев Д.Д.

          оқытушы-ұйымдастырушысы                                                                 

Мақсаты: Күз-молшылық мезгілі. Сол арқылы оқушыларға еңбектің, молшылықтың қадірін түсіндіру. Оқушыларды шығармашылық жұмысқа баулып, олардың рухани дамуына әсер ету.

1-4 сыныптар арасынан өтетін, күз мезгіліне арналған ертеңгілік сайыс түрінде өткізу. Сайыс 3-кезеңнен атқарылуы шарт.

І - бөлім «Күз ханшайымы», «Күз ханзадасы» өз қолдарынан жасалған көйлектерінің көрсетілімі.

ІІ - бөлім Өнер көрсету. Алтын күз мерекесіне арнайы дайындаған ән,би жаттауларын ортаға салады.

ІІІ – бөлім «Күз байлығы» оқушылардың күздік бау бақшалардан жинаған дастархан мәзірі, өз қолдарымен жасалған жұмыстарымен таныстыру. 

Ескерту: Күз мезгіліне арналған әр сыныптың ішінен өтетін ертеңгілікте бастауыш жетекшілері оқушылардың күз мерекесіне арналған костюмде болуы және жоғары дәрежеде өтуі сұралады. Әр жетекші сынып ішінен Ханшайым мен Ханзаданы анықтап, белсене қатысқан оқушыларды жетекші марапаттайды. 

5-8 сынып арасынан өтетін, күз мезгіліне арналған «Күзгі пейзаж» атты плакаттар байқауы өтеді. Бұл байқау мектебіміздің ІІІ қабат фойе алдындағы тақтайшаға сыныптың бірлескен қабырға газеттері ілінуі шарт. Әр сынып газет бетіне жапырақтардан  немесе  дәнді-дақылдардан  қосуы мен суретші шеберлігі, бояу мәнері баса назарға алынып, әкімшілік тарапынан бағаланады. 

Марапаттау: Бас жүлде бағалы сыйлық, І орын, ІІ орын, ІІІорын, “Үздік қолөнер шебері” номинациясымен парапатталады. 

Тәрбие ісі жөніндегі орынбасары:                 Даукенова Ф.К.

Тәрбие ісі жөніндегі орынбасары:                  Сейдахметова А.Т.

Педагог-ұйымдастырушы:                  Закарин Н.С.

Хабарлама.

Бұл күнді мерекелеудің негізгі мақсаты: Өнімді еңбекті ынталандыру, жастар арасында жұмысшы мамандықтарды насихаттау және еңбектің адам өміріндегі мәні туралы түсінік беру. Еңбек етуге қызығушылықтарын арттыру. Еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу.

14-қазан  жалпы республикалық Еңбек күні мерекесіне орай " Еңбек-қуаныш, жалқаулық-азап" атты ұранымен 9-сынып оқушылары арасында мектеп ауласына бір қатар тазалық жұмыстары жүргізіліп өтті. Оқушылар күзгі тазалау жұмыстарына еңбек құралдарымен бірге келіп, мектеп ауласындағы керексіз күл-қоқыс қалдықтар, бұтақтар, шапырақтарды арнайы жасалған алаңға тасыды. Еңбек күніне: 9 «а» жетекшісі-Танкибаева Ж.Е, 9 «ә» жетекшісі-Сайлауова А.О, 9 «б» жетекшісі-Қажымұханова Г.К, 9 «в» Топатаева О.Ж сияқты сынып жетекшілер жауапкершілік танытып, мектептің абаттандыру, тазалық жұмыстарына оқушылар жұмыла жұмыс жасап, мектептің қоғамдық өміріне орасан зор үлес қосты.

Қазан айының 12-ші жұлдызында 10-11-сынып оқушылары арасынан «Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие беру» бағытын негізге ала отырып ұйымдастырылған «Жас Сарбаз-2022» атты әскери – патриоттық, спорттық  сайыста атқарылған жұмыстарына

Хабарлама.

            Бұл әскери сайыс мектеп педагог-ұйымдастырушысы және мектеп алғашқы әскери пән мұғалімі-Толықбаев Данияр Дәулетұлы, дене тәрбиесі бірлестігімен бірлесе отырып, ұл-қыз балаларды тәрбиелеуде алға қойған айқын мақсаттарынан туындаған ауқымды бастамалардың бірі еді. Сайыс өткізудегі мақсатымыз: Оқушыларды отансүйгіштікке тәрбиелеу. Отан алдындағы жауапкершілік сезімін қалыптастыру. Қазақстан халқының ұлттық, әскери , еңбек дәстүрлерін жалғастыру. Жарысқа қатысушылардың спорттық шеберлігін жоғары деңгейге көтеру болатын. 25 қазан Республика күніне тарту ретінде мектепішілік іс-шаралар жоспары  жасақталып, «Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие беру» бағытын негізге ала отырып тәрбиелік маңызы зор жұмыстар жүргізілді. Соның бір дәлелі «Жас Сарбаз-2022» атты жоғарғы сынып ұлдары мен қыздары арасынан өткен әскери спорттық ауқымды сайыстар еді. Мектеп әкімшілігінің қадағалауымен құрылған ер азаматтардан құралған жарыстағы комиссия мүшелерінің атсалысушы командаларға қойған шарттары мына төмендегі сайыс ережелерімен ескертіліп отырды. Жоғарғы сынып оқушыларынан құралған 6-команда жарыста әскери спорттың 6-түрінен сайысқа түсті. Атап айтсақ:

а) АК-74 автоматын жартылай бөлшектеу және жинақтау. (әр топтан бір оқушы қатысады) 

ә) Саптық жүріс (команданы бірқатарлы сапқа тұрғызу, «ТҮЗЕЛ!», «ТІК ТҰР!» пәрмені, бірқатарлыдан екіқатарлы сапқа тұрғызу, топ командирінің рапорты, топтың аты, ән ұраны, әні, туға қарап түзелу)

б) 16 кг. гір тасын көтеру. (әр топтан бір оқушы қатысады)

в) Армрестлинг (әр топтан бір ұл, бір қыз қатысады)

г) Кермеге тартылу (турник) (әр топтан бір ұл) 

д) Кросс ұлдар 1500 метр, қыздар 1000 метр.

Бұл жоғарғы сынып ұлдар мен қыздар арасынан өткен әскери спорттық ауқымды сайыста қатысушы командалардың іс-шара барысында алғашқы әскери пән мұғалімі Толықбаев Данияр Дәулетұлының оқушыларына қойған талап-міндеттерін әр ұл-қыз жауапкершілікпен атқарғаны арнайы келген қатысушы көрермен мен комиссия мүшелерінің көңілінен шыға білді.   Сайыста топ жарған команда копитандары номинациялармен марапатталып, қалған қатысушылар І,ІІ,ІІІ-дәрежелі дипломдармен марапатталды. Сайыс тартысты әрі әсерлі өтті.

АӘТД пәнінің оқытушы-ұйымдастырушысы:                  Толықбаев Д.Д. 

         Педагог-ұйымдастырушы:                Закарин Н.С.

2022-2023 оқу жылы

30-қыркүйек зияткерлік, ақпараттық мәдениетті тәрбие бағытын негізге ала отырып,  дебат клубы мүшелері мен мектеп жас мамандары арасынан өткен «Отаным менің- Қазақстан!», «Мемлекеттік тілді насихаттаудың ұтымды механизмі» атты мектепішілік дебаттық турнирде атқарған жұмыстарына 

Хабарлама.

Мақсаты:Өскелең ұрпақтың Тәуелсіз еліміздің тарихын білуге деген қызығушылықтарын арттыру, ой - өрісін іс - жүзінде шыңдау, есте сақтау, сөйлеу мәнерін, шығармашылық қабілеттерін дамыту. Тәуелсіз еліміздің шынайы патриоты болуға, өз Отандарын сүюге, құрмет тұтуға тәрбиелеу. Бір - бірімен достық, ынтымақтастықта болуға баулу.

МІНДЕТТЕРІ: Сыни және шығармашылық ойлауға қабілетті жауапты жастардың әлеуметтік жетілген ұрпақ қалыптастыру. Мектеп жастары мен оқушылардың белсенді азаматтық ұстанымдарын қалыптастыру. Өскелең ұрпақтың арасында өзін-өзі білім қажеттілігін дамыту. Жарыссөз жүргізу ережелеріне және шешендік өнерге үйрету, Дипломатиялық дауларды шешу қабілетіне тәрбиелеу. Мемлекеттік бағдарламалар мен жобаларды жүзеге асыру бойынша жаңа идеялар ойлап табу. 

Жас мамандар арасынан өткен дебаттық турнирі мына төмендегі ережелерге сүйене отырып өткізілді.

Турнирге қатысқандар: Тұрсын Айғаным, Адамов Санжар, Сартай Динаш, Серікқызы Ажар, Қуандық Бағдат, Болатхан Алпысбек, Зауытбек Айдар.

Турнир тәртібі мына төмендегі шартттар бойынша атқарылды.

Турнирдің барлық кезеңдері Америкалық парламенттік формат (АПФ) бойынша атқарылып, екі айналымда өткізілді. Бірінші айналым – іріктеу раундтары бойынша. Екінші айналым – негізгі ойындар: ширек финал, жартылай финал және финал. Ширек Финалда командаларға бір қарар берілді. Ширек финалдың қорытындысы бойынша жартылай финалға әр тіл тобында жеңімпаз командалар шықты. Жартылай финалдың жеңімпаздары финалда кездесіп, Жас Спикерлер мен Жас Ораторлар өз ойларын ортаға салып, Ұшқыр ой алаңын қыздыра түсті. Командалардың тақ саны болуына байланысты, жеребе бойынша бір команда «демалды». Өткізілген раунд үшін демалған команда командалық балл мен орташа спикерлік балды комиссия шешімі бойынша автоматты түрде алып отырды. Жеке раундтағы жеңісі үшін команда 1 ұпай, жеңіліс үшін – 0 ұпай алды. Спикерлік сөз сөйлеулер 1-ден 100-ге дейінгі балдық жүйемен бағаланды. Балл саны бойынша әр тіл тобында Турнирдің үздік спикерлері анықталып отырды. Бұл ашық ой алаңы мектеп педагог-ұйымдастырушысы мен дебат клубының жетекшісі Абденбаев Болат Шайсұлтанұлымен бірлесе отырып ұйымдастырылды. Мектеп мәжіліс залы дебат ережесіне сай безендіріліп, қатысушы үкімет мүшелері мен оппазиция мүшелеріне арнап, команда атаулары, төсбелгі эмблемалары, арнайы алаң әзірленді. Іс-шара барысында Абденбаев Болат Шайсұлтанұлы Тайм кипер (жүргізуші рөлін атқарды) яғни команда арасындағы сайыста басты ережелер мен уақыт тиімділігі, негізгі шарттарымен таныстырып, бұл көшбасшылар алаңында басты рөлді атқара білді. Бұл ұшқыр ой алаңына мектеп жастарының қызығушылығы артып, белсенділік байқатты. Жастарымыздың бұл жұмыстардан ерекше әсер алғандарын айтысып, болашақта зияткерлік, ақпараттық мәдениетті тәрбиелік маңызы зор жұмыстар көптеп атқарылса, бұданда жоғары дәрежеде ұйымдастырылса деген шынайы ұсыныстар болды. 

2022-2023 оқу жылы

14-21қыркүйек аралығы Қазақстанда Отбасы күнін мерекелеу шеңберінде Отбасы тәрбиесін негізге ала отырып ұйымдастырылған «Отбасы құндылығы – сарқылмас қазына» атты апталық іс-шарада атқарған  жоспарына

Хабарлама.

Мақсаты:Ата-аналарды оқыту, бала тәрбиесінде олардың психологиялық-педагогикалық құзыреттіліктерін және жауапкершіліктерін арттыру. Отбасы мүшелерінің арасындағы бауырмалдық, қайырымдылық қатынастарын нығайту, ата – анасын сыйлай білетін азамат тәрбиелеу, отбасы құндылықтарын арттыру.

          "Отан отбасынан басталады" деп жатамыз. Жанұяның береке-бірлігі – әр сәбидің, әр баланың болашақ қадамы. Өйткені, ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің. Отбасы – ол да бір шағын ғана мемлекет. Отбасы тіршілігінің ежелден қалыптасқан заңы бойынша, оны отағасы, ол болмаса, отанасы, одан қалса, үлкен аға не әпке басқарады, олардың сөзін, ұйғарымын өзгелері жерде қалдырмайды. Әрбір ересек адам өзі бақытты болуы үшін, ең бастысы, өзгелерді, оның ішінде бірінші болып балаларды бақытты ету керек екендіктерін білулері қажет. Бала отбасының жылуын, қолдауын сезінгенде ғана бақытты болып ержететінін білеміз. Мұның бәрін неге қозғап отырмыз? Себебі - 14-21 қыркүйек аралығы жарық дүниедегі ең жақын жандарыңыздың төл мерекесі болып республика көлемінде аталып өтуде. Мектебімізде Отбасы тәрбиесін негізге ала отырып, «Отбасы құндылығы – сарқылмас қазына»  атты кешенді апталық онлайн іс-шаралар жоспары құрылды.Әр түрлі тақырыптардан құралған тәрбиелік бір қатар жұмыстар атқарылып өтті. Атап айтсақ: 9,10,11-сынып оқушылары және ата-аналар мен мектеп психологтары Чокенова Салтанат, Балқыбаева Венера Өкілбекқызының ұйымдастыруымен  «Аяулы алақан» тақырыбында ата-аналар арасында Конференция , тренингтер мен  онлайн сауалнамалар өтті. Қашықтықтан өткен бұл іс-шара барысында мектебіміздің тәжірибелі  психологы Чокенова Салтанат Газизовна ата-аналарға өз сөзінде «Отбасы – сүйіспеншіліктің, құрмет пен ынтымақтастықтың ошағы, яғни кез келген зиялы қоғамның діңгегі. Отбасының аман-саулығы әрбір елдің дамуы мен келешегінің өлшемі деп білеміз. Сондықтан да бүгінгі мерекеде бір-біріңізге әдемі де әсерлі сөздер арнап, ерекше сыйластық көрсете біліңіздер! Аса қадырменді ата-аналар тек қана бүгін емес, жылдың әрбір минутында, әрбір сағатында, жанұяларыңызды ыстық ықыластарыңыз бен шексіз махаббаттарыңызға бөлей жүріңіздер!» деп өзінің тәрбиелік жалынды сөздерімен апталықтың жұмысын айшықтап аша білді. 

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» мемлекеттік 

коммуналдық мекемесі бойынша  

«Ұлт тұлғаларының арасында арандатушылық және ұлттық негіздегі қақтығысты болдырмау» туралы 

АНЫҚТАМА 

             №1 Жамбыл орта мектебінде Балқаш АПБ-нің ЖПҚБ ЮПТ аға УПИ полиция майоры О.А.Садырбаевамен бірлесіп 1-11-сыныптар бойынша «Ұлт тұлғаларының арасында арандатушылық және ұлттық негіздегі қақтығысты болдырмау» тақырыбы бойынша оқушыларға түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Түсіндірме жүмыстары кезінде мынандай ақпараттар айтылды. Міне, заманында жалпақ дүниені дүр сілкіндірген, Тұран мен Түркістан, Алтай мен Жетісу, Сыр мен Каспий бойы, Кавказ бен Қара теңіз жағалауы, Еуропа мен Таяу Шығыс, Арабия мен Индияға дейін тұлпарларының тұяғы жеткен даңқты ата-бабаларымыздың да көктегені елдің бүтіндігі еді. Қазақтың түтінінің түзу ұшқаны еді. Көптеген қақтығыстар дамушы елдер мен бұрынғы социалистік достастық елдеріне тиесілі еді, ішкі және халықаралық деңгейдегі қақтығыстардың айырмашылығы болмай қалды деген түсінік берілді. Жаһандану жағдайында қақтығыстар кеңейіп кету мүмкіндігімен, экологиялық және әскери апаттар қаупімен әлемдік қауымдастыққа қатер төндіреді. Сондықтан қазіргі кезеңдегі қақтығыстардың шығу тегін, өту барысын, шешу жолдарын анықтау аса маңызды екені айтылды. Сол қауіп-қатердің барлығын жеңу үшін ұлттық санаға ұйыған ұлағатты ұл болу, ал ол үшін қанына тартқан ұлтжанды ұрпақ өсіру – парызымыз. Ұлтжандылықтың, қазақстандық патриотизмнің дәні балабақша мен мектептен, отбасынан нәрлі түрде себілуі керектігі туралы айтылды. «№1Жамбыл атындағы орта мектебі» мемлекеттік коммуналдық мекемесінде ұлт өкілдері арасындағы қақтығыс анықталған жоқ. 

Мектеп директоры                     Б.М.Қамзина

балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында «Абайлаңыз, балалар!» атты акцияға байланысты өткізілген жиналыстың кезектен тыс  

№2 Хаттамасы 

28 сәуір  2022 жыл               

Сағат 12:00

Бақбақты ауылы

Мактеп әкімшілігі, сынып жетекшілері- 13

8-11-сынып оқушылары    

Балқаш АПБ-нің ЖПҚБ ЮПТ аға УПИ полиция майоры О.А.Садырбаева

Күн тәртібінде: Құқық бұзушылықтың алдын-алуда, кәмелетке толмаған балалардың құқығы жөнінде, келеңсіз жағдайлардың алдын-алып болдырмаудың жолын қарастыру, АПБ-нің қызметкерлерімен бірігіп атқарылатын жұмыс жоспары бойынша кездесу өткізу, жолда жүру ережелерін сақтау.   

Тыңдалды:    ДТІЖО Толыкбаев Д.Д. 

            Қайырлы күн! Құрметті ұстаздар, оқушылар!

Мақсатымыз, мектепте балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, оқушылар арасындағы құқық бұзушылықтың алдын-алу мен қауіпсіздік шараларын жетілдіру. Республика бойынша «Абайлаңыз, балалар!» атты ауқымды акция басталды. Бұл жоба аясында мектеп оқушылары жол жүру ережелерін ғана емес, көшеде өз қауіпсіздігін қамтамасыз етуді де үйренеді. Осының бәрі АПБ-нің қызметкерлерінің үйретуімен болады. Оқу жылының аяғы, жол қозғалысы қайнаған шақ. Абыр-сабыр. Бұл кезде жаяу жүргіншілердің де қатары артады. Дені-мектеп оқушылары, бүлдіршіндер. «Балалар мектепке келгенге дейін, яғни таңғы сағат 7.30-дан 9.30-ға дейін, сосын 12.30-дан 14.30-ға дейін біз бақылап, қадағалауда ұстаймыз. Кешкі уақытта 17.30-дан 19.30- ға дейін осы мектептердің алдындағы жаяу жүргіншілер жолағы бойында тұрып, оқушылардың қауіпсіздігі үшін қызмет атқарамыз». 

 Балқаш АПБ-нің ЖПҚБ ЮПТ аға УПИ полиция майоры О.А.Садырбаева

 оқушылар тарапынан қойылған сұрақтарға қысқа да, тұжырымды жауаптар беріп,  

 ой-пікірін ортаға салды. 

1. Жолда жүргенде қандай ережелерді сақтау міндетті?
2. Аудан бойынша жасөспірімдердің арасында қандай құқық бұзушылықтың түрлері көп тараған?
3. Қылмыс жасағаны үшін жасөспірімдерге қандай жазалар қолданылады?
4. Кәмелеттік жасқа толмаған жасөспірімдерді жазалаудың ерекшеліктері туралы айтып өтсеңіз?
5. Жасөспірімдер көбінесе қандай қылмыс түрлерін жасайды?
6. Қазіргі уақытта жасөспірімдердің түнде көшеге шығуы кездеседі, осыған қандай шаралар қолданасыздар?
7. 
   
   
   
   
8. 
   

Балқаш АПБ-нің ЖПҚБ ЮПТ  аға   УПИ полиция  майоры      О.А.Садырбаева

Мектеп пен жанұяда жақсы қасиеттерді бойға сіңіріп, тәрбиелі, мәдениетті, білімді адам болуға ұмтылуымыз керек. Құқықтық сауатсыздық, өз құқығы мен міндетін білмей, басқаның құқығын сыйламаудың кесірінен көптеген келеңсіз жағдайларға кезігіп отырамыз. 

Қаулы:

1. Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылық пен қылмыстың алдын-алу және оны болдырмау бағытында іс-шараларын жүргізе отырып, ата-аналар, мектеп әкімшілігі, сынып жетекшілер тарапынан жасөспірімдер арасында құқық бұзушылыққа жол бермеу, бақылауды күшейту арттырылсын. 
2. Оқушыларға оқу-тәрбие үрдісінде жағдай жасауда, өмір қауіпсіздігін сақтауда ата-аналар жауапкершілігі арттырылсын. 
3. Жолда жүру ережелері қатаң сақталсын. 

Мектеп директоры                                            Қамзина Б.М.

                                ДТІЖО                                                            Толыкбаев Д.Д. 

                                                                                       Аймұханбет Айман Әміркешқызына

                                                                            №1 Жамбыл атындағы орта мектебі                    

                                                                            әкімшілігінен 

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ бойынша 2020-2021 оқу жылында «100 нақты қадам » ұлттық жоспарын жүзеге асыру мақсатында мектеп оқушылары арасында «Парасатты азамат» бұрышын ұйымдастыру туралы 

                                                                  МӘЛІМЕТ 

            Қазан айында мектеп кітапханашылары С. Өнербекова және «Адал Ұрпақ» клубының тобы мен жетекшісі Закарин Нұрланның  көмегімен мектеп оқушыларының бойына адамгершілік құндылықтарды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыру мақсатында азаматтылыққа, Отан сүйгіштікке, адамның құқықтарына, бостандықтарына және рухани-адамгершілік сезімдерімен этикалық сананы сыбайлас жемқорлыққа төзбеу мәдениетін қалыптастыруда «Парасатты азамат» бұрышы жасалды. Бұрышта халқымыздың кәусар қайнары, салт-дәстүріміз, әдеп-ғұрыптарымыз, имандылық пен адамгершілік, ізгі-қасиеттерімізді дәріптейтін әдебиеттер насихатталды. Мысалы Т. Кененқызының «Өнегелі өмір өрнектері»,   Ғалия Аманованың «Халықтық педагогика-даналық мектебі», Сүлейменованың «Шұғылалы жылдарым», З. Тамшыбаеваның «Ана жер ана» атты кітаптары 8-11 оқушыларына насихатталды. Іс-шара нәтижесінде оқушылар қоғам қайраткерлерінің өмірінен парасатты азамат бейнесін көрді. 

Мектеп директоры:                Б. М. Қамзина

     Орындаған педагог-ұйымдастырушы:                 Закарин Н. С.

Балқаш аудандық білім басшысы 

                                                                                        Аймұханбет Айман Әміркешқызына                                                                                                                           

                                                                             №1 Жамбыл атындағы орта мектебі                    

                                                                                        әкімшілігінен 

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ бойынша 2021-2022 оқу жылында  Рухани-адамгершілік тәрбие беру мақсатында Ұстаздар мерекесіне орай, «Ұстазым-мақтанышым» атты тақырыбында оқушылармен ардагер ұстаздарға ізеттілік акциясын ұйымдастыру туралы

                                                                  МӘЛІМЕТ 

          «Адар Ұрпақ» ерікті клубының жетекшісі Закарин Нұрланның ұйымдастыруымен ағылшын пәнінің мұғалімі Байшымырова Толғанайдың қатысуымен «Ұстазым-мақтанышым» тақырыбында 5-11 оқушылары арасынан ізеттілік акциясы өткізілді. Мерекеге орай ұйымдастырылған акцияға 30 оқушы және «Адал Ұрпақ» еріктілерінің мүшелері қатысты. 

           2021 жылы ұжымда еңбек етіп, кезекті зейнетке шыққан ардагер және еңбек өтілімі жоғары ұстаздарға мереке қарсаңында оқушылар арнайы барып, шоқ гүлдерімен тілек конвертерімен қуантты. 

Рухани-адамгершілік тәрбие беру бағыты бойынша Ұстаздың әрі маман, әрі оқушыға дос, жанашыр, ақылшы екендігі туралы түсінік беру. Ұстазбен өзара сыйластық қарым-қатынастарын дамыту. Ұстаздың еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу және «сыйластық» ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу мен   «білім», «еңбек» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту болатын. 

Мектеп директоры:                    Б. М. Қамзина

      Орындаған педагог-ұйымдастырушы:                         Закарин Н. С.

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ

5-11 сынып оқушылары арасында

«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубы қызметінің

ұйымдастырылуы туралы хабарлама

2021-2022 оқу жылы

«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубын мектеп басшылығының, сыныпқа жетекшілік ететін педагогикалық қызметкерлердің қолдауымен орта білім беру бағдарламалары бойынша оқитын балалар қалыптастырады. Мектептің кітапханасында «Парасатты азамат» бұрышы ұйымдастырылды. Бұрыштардың басты мақсаты азаматтылыққа, отансүйгіштікке, елжандылық пен адамның құқықтарына, міндеттеріне құрметті, адамгершілік сезімдер мен этикалық сананы, сыбайлас жемқорлыққа төзбеу мәдениетін, еңбексүйгіштікке, өмірге жасампаздықпен қарауға тәрбиелеу. 

         Сонымен қатар «Адал Ұрпақ» ерікті клубының жетекшісі Закарин Нұрланның ұйымдастыруы мен ағылшын пәнінің мұғалімі Байшымырова Толғанайдың қатысуымен «Ұстазым-мақтанышым» тақырыбында 5-11 оқушылары арасынан ізеттілік акциясы өткізілді. Мерекеге орай ұйымдастырылған акцияға 30 оқушы және «Адал Ұрпақ» еріктілерінің мүшелері қатысты. 

           2021 жылы ұжымда еңбек етіп, кезекті зейнетке шыққан ардагер және еңбек өтілімі жоғары ұстаздарға мереке қарсаңында оқушылар арнайы барып, шоқ гүлдерімен тілек конвертерімен қуантты. 

Мақсаты: Рухани-адамгершілік тәрбие беру бағыты бойынша Ұстаздың әрі маман, әрі оқушыға дос, жанашыр, ақылшы екендігі туралы түсінік беру. Ұстазбен өзара сыйластық қарым-қатынастарын дамыту. Ұстаздың еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу және «сыйластық» ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу мен   «білім», «еңбек» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту болатын. 

«Парасатты азамат» бұрышы. 

Ізеттілік акциясы

                          Педагог-ұйымдастырушы:                         Закарин Н. С. 

                                                                                        Балқаш аудандық білім бөлімінің басшысы 

                                                                                      Аймұханбет Айман Әміркешқызына

                                                                           №1 Жамбыл атындағы орта мектебі                    

                                                                           әкімшілігінен 

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ бойынша 2021-2022 оқу жылында Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие беру мақсатында «Жемқорлыққа жол жоқ» атты тақырыпта онлайн конференциясын ұйымдастыру туралы 

                                                                  МӘЛІМЕТ 

            Желтоқсан айында мектептің алғашқы әскери даярлық мұғалімі Сапаралиев Дархан Сапарұлы және «Адал Ұрпақ» клубының тобы мен жетекшісі Закарин Нұрланның  жетекшілігімен мектеп оқушыларының бойына қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие беру және адамгершілік құндылықтарды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыру мақсатында азаматтылыққа, Отан сүйгіштікке, адамның құқықтарына, бостандықтарына және рухани-адамгершілік сезімдерімен этикалық сананы сыбайлас жемқорлыққа төзбеу мәдениетін қалыптастыруда. «Жемқорлыққа жол жоқ» атты тақырыпта ZOOM- платформасында конференциясы ұйымдастырылды.Коеференция барысында  алғашқы әскери даярлық мұғалімі Сапаралиев Дархан сөз сөйлеп,   жемқорлық жайлы алдын алу шараларын толықтай түсіндіріп, құқықтық нормаларды барынша баяндай келе азаматтық тәрбиені оқушы назарына ұсынды. Көрнекілігі: слайдтар, плакат, кітаптар, видео.Өткізудің формасы: конференция Өткізудің технологиясы мен әдістер: Пікірталас, сұрақ-жауап, видеоролик “Сыбайлас-жемқорлық” деген ұғымды түсіндіріп, пайда болу    жағдайлары жайлы түсінік  қалыптастыру. Өз көзқарастарын білдіріп, дүниетанымдарын кеңейту. Өз ойларын еркін жеткізе білу қабілеттерін дамыту. Өз мемлекетіне жауапкершілікпен қарау және әділдікке тәрбиелеу. Патриоттық тәрбие қалыптасады. 

Мектеп директоры:             Б. М. Қамзина

       Орындаған педагог-ұйымдастырушы:             Закарин Н. С.

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ

5-11 сынып оқушылары арасында

«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубы қызметінің

ұйымдастырылуы туралы хабарлама

2021-2022 оқу жылы 

«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубын мектеп басшылығының, сыныпқа жетекшілік ететін педагогикалық қызметкерлердің қолдауымен орта білім беру бағдарламалары бойынша оқитын балалар қалыптастырады. Желтоқсан айында мектептің алғашқы әскери даярлық мұғалімі Сапаралиев Дархан Сапарұлы және «Адал Ұрпақ» клубының тобы мен жетекшісі Закарин Нұрланның  жетекшілігімен мектеп оқушыларының бойына қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие беру және адамгершілік құндылықтарды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыру мақсатында азаматтылыққа, Отан сүйгіштікке, адамның құқықтарына, бостандықтарына және рухани-адамгершілік сезімдерімен этикалық сананы сыбайлас жемқорлыққа төзбеу мәдениетін қалыптастыруда. «Жемқорлыққа жол жоқ» атты тақырыпта ZOOM- платформасында конференциясы ұйымдастырылды.Коеференция барысында  алғашқы әскери даярлық мұғалімі Сапаралиев Дархан сөз сөйлеп,   жемқорлық жайлы алдын алу шараларын толықтай түсіндіріп, құқықтық нормаларды барынша баяндай келе азаматтық тәрбиені оқушы назарына ұсынды. Көрнекілігі: слайдтар, плакат, кітаптар, видео.Өткізудің формасы: конференция Өткізудің технологиясы мен әдістер: Пікірталас, сұрақ-жауап, видеоролик “Сыбайлас-жемқорлық” деген ұғымды түсіндіріп, пайда болу    жағдайлары жайлы түсінік  қалыптастыру. Өз көзқарастарын білдіріп, дүниетанымдарын кеңейту. Өз ойларын еркін жеткізе білу қабілеттерін дамыту. Өз мемлекетіне жауапкершілікпен қарау және әділдікке тәрбиелеу. Патриоттық тәрбие қалыптасады. 

Мектеп директоры:            Б. М. Қамзина

            Орындаған педагог-ұйымдастырушы:              Закарин Н. С.

Балқаш аудандық білім бөлімінің

                                                                        басшысы Аймұханбет Айман Әміркешқызына

                                                                       №1 Жамбыл атындағы орта мектебі                    

                                                                        әкімшілігінен

                                                                                                                                                                                                      «№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ 2021-2022 оқу жылындағы

                          «Адал Ұрпақ» тобының жаңа тізімі. 

1. Мұратұлы Шерхан 11 «а» жетекшісі Алимжанов Н.Т.топ басшысы

2.Ем Владимир Сергейевич 11 «б»

3. Сардирдин Ильяс Алымжанович

4.Жамбеков Саят Серікбекұлы  

5.Тұрсынғали Роза Бекжанқызы  

6.Сейдалым Шырын Серікқызы  

7.Қонысбай Назерке Қанатқызы  

8.Керей Мадина Керейқызы  

9.Божымбай Балнұр  

10.Сейдахан Қасымжомарт Бауыржанұлы  

11.Гайзер Александр Александрович  

12.Исаев Максим Николаевич  

13.Син Инесса Юрьевна 

14.Амангелді Айгүл

15.Мұратұлы Шерхан  

16. Нұрлан Досан

17. Мұхамеднұр Алмас

18. Күшікбай Шерхан 

19. Лим Юлия Сергеевна

20. Адалбай Мейір Еркінұлы

21.Кешубаев Диас Қайратович  

22.Бірліктұзды Ермек Жақсыбекұлы 

23.Жұмағали Айтқали Дәуренғалиұлы  

24.Изимов Руслан Алексеевич 

25.Далбаев Ильяс Ерболович

26.Асылбекұлы А

27.Сембек Д

28.Сержан Д

29.Төлеген М

30.Мұхамәди Д

Мектеп директоры:                    Б. М. Қамзина

                                                       Жетекшісі:                      Закарин Н.С.

                                                                                       Балқаш аудандық білім бөлімінің басшысы 

                                                                                       Аймұханбет Айман Әміркешқызына

                                                                            №1 Жамбыл атындағы орта мектебі                    

                                                                           әкімшілігінен 

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ бойынша 2021-2022 оқу жылында Тәуелсіздіктің 30 жылдығына   арналған  аудандағы мектептер  арасында    «Адал ұрпақ» ұйымының  жұмысын жандандыру мақсатында  өткізілетін 

«Адал ұрпақ  ұйымы »-2021байқауын ұйымдастыру туралы 

                                                                  МӘЛІМЕТ 

«Адал ұрпақ» ұйымы  жұмысын  бағалауға, ұйымдастыруға  қойылған талаптары мен шарттары бүгінгі сыбайлас жемқорлықтың  алдын алуға негізделген.

Бұл-мектеп оқушылары мен студенттер арасында ұйымдастыралытын дәстүрлі шара. Еліміздегі барлық білім ошақтарында «Адал ұрпақ» еріктілер клубы құрылды. Рухани-адамгерлішік тұрғыда оқушыларды  өнегелі, жауапкершілігі жоғары, патриоттық рухы бекем болуға баулитын  бастамаға әр білім беру ұйымы үлес қосу керек.

Мақсаты: Жастарды сыбайлас жемқорлықпен күресуге,  сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мәдениетін мектеп қабырғасында қалыптастыру.

Бүгінгі оқушы-ертеңгі жас маман. Жастар осы бастан пара, жақсылыққа апармайтынын түсінуі тиіс. 

Таңдалған тақырыптар  

 «Еліміздегі білім сапасын  жетілдіру үшін.... »

«Ел  экономикасын қалай дамытуға болады?...»

«Тәуелсіздіктің 30 жылдығы қарсаңында...» 

«Менің армандарым мен мақсаттарым.....»

«Жемқорлықсыз Қазақстан....»

Байқау шарттары:

1.Топбасшы сайысы. Топбасшы ұйымның аты, ұраны, ұйымның алға қойған мақсаты,  жұмыс жоспарымен таныстырады қорғайды. (5 мин.)

( Слайдпен, қойылыммен, ән, өлең шумақтары т.б  таңдаған жанрында қорғайды). 

2. Жеке  сайыс.   (Команданың бір ойыншысы  ұйымның эмблемасы,  арнайы   киімін (өз шығармашылығымен дайындалған) қорғайды. (2 минут)

3. Командалық жұмыс. Жоғарыда көрсетілген тақырыптардан таңдалған тақырыпқа сыбайлас жемқорлыққа байланысты  көрініс  көрсетеді.  (5 минут)

(Көрініс сапалы, тақырыпқа сай, музыкамен әрленген болуы шарт)

Әділқазылар алқасының бағалауынан өткен командалар 5 –ші топтық кезеңде аудан орталығында өнер көрсетіп,  үздік командалар облысқа жолдама алады.

«Адал Ұрпақ-2021» Аймақтық байқауына қатысатын оқушылар:

Топ басшысы-1) 11 «ә»Ерболқызы Камилә жетекшісі Балқыбаева В.Ө. 

                         2) 11 «ә»Қойчыбай Арайлым Ернарқызы 

                         3) 11 «а»Райбек Гүлім жетекшісі Алимжанов Н.Т.

                         4) 11 «ә»Адалбай Мейір Еркінұлы 

                         5) 10 «ә»Кешубайев Диас Қайратович жетекшісі Надирбекова Э

                         6) 9 «ә»Саят А жетекшісі Момынқұлова Л.Б

          Бұл аймақтық байқауға мектебімізден 6-оқушы қатысып, мектеп абыройын қорғады. Бұл байқау ақмақтық ретінде Аудандық білім бөлімі оқу-әдістемелік орталығының әдіскері-А. Сейсекенің жетекшілігімен өз дәрежесінде атқарылып өтті. 

Балқаш аудандық білім бөлімі бойынша  Тәуелсіздіктің 30 жылдығына  арналған   аудандағы  мектептер  арасында    «Адал ұрпақ» ұйымының  жұмысын жандандыру мақсатында  өткізілген аймақтық байқаудың іс-шара жоспарын №1 Жамбыл атындағы орта мектебінің педагог-ұйымдастырушысы Закарин Нұрлан Серікбайұлы жүйелі етіп құрып, жақсы іс-шара сценарийінің арқасында жұмыстар жүзеге аса білді. Аудандық білім бөлімі оқу-әдістемелік орталығының әдіскері-А. Сейсекенің қадағалауымен өткен бұл ауқымды іс-шарада команда командирі Ерболқызы Камила білім бөлімінің алғыс хатымен марапатталды.

Мектеп директоры:                Б. М. Қамзина

     Орындаған педагог-ұйымдастырушы:                 Закарин Н. С.

«№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ

5-11 сынып оқушылары арасында

«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубы қызметінің

ұйымдастырылуы туралы хабарлама

2021-2022 оқу жылы

Аудандық білім бөлімі оқу-әдістемелік орталығының әдіскері-А. Сейсекенің қадағалауымен №1 Жамбыл атындағы орта мектебінің педагог-ұйымдастырушысы Закарин Нұрланның ұйымдастыруымен өткен «Адал ұрпақ  ұйымы-2021» аттыаймақтық байқауының негізгі мақсаты: Жастарды сыбайлас жемқорлықпен күресуге,  сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мәдениетін мектеп қабырғасында қалыптастыру. Бүгінгі оқушы-ертеңгі жас маман. Жастар осы бастан пара, жақсылыққа апармайтынын түсінуі тиіс. 

           Балқаш аудандық білім бөлімі бойынша   Тәуелсіздіктің 30 жылдығына   арналған  аудандағы  мектептер   арасында   «Адал ұрпақ» ұйымының  жұмысын жандандыру мақсатында  өткізілген аймақтық байқаудың іс-шара жоспарын №1 Жамбыл атындағы орта мектебінің педагог-ұйымдастырушысы Закарин Нұрлан Серікбайұлы жүйелі етіп құрып, жақсы іс-шара сценарийінің арқасында жұмыстар жүзеге аса білді. Аудандық білім бөлімі оқу-әдістемелік орталығының әдіскері-А. Сейсекенің қадағалауымен өткен бұл ауқымды іс-шарада команда командирі Ерболқызы Камила білім бөлімінің алғыс хатымен марапатталды. “Сыбайлас-жемқорлық” деген ұғымды түсіндіріп, пайда болу    жағдайлары жайлы түсінік  қалыптастыру. Өз көзқарастарын білдіріп, дүниетанымдарын кеңейту. Өз ойларын еркін жеткізе білу қабілеттерін дамыту. Өз мемлекетіне жауапкершілікпен қарау және әділдікке тәрбиелеу. Патриоттық тәрбие қалыптасады. 

                                               Мектеп директоры:            Б. М. Қамзина

            Орындаған педагог-ұйымдастырушы:              Закарин Н. С.

Бекітемін: 

Мектеп директоры

Б.М.Қамзина------------------                                                                                                                                                                                                                                                                                                      

2021-2022 оқу жылы бойынша мектеп ортасында

жемқорлыққа қарсы тұру мәдениетін

 қалыптастыруға арналған бағдарлама

1.     Жалпы Ережелер

1.Осы мектеп ортасында жемқорлыққа қарсы тұру мәдениетін,  рухани-адамгершілік және азаматтық –патриоттықтық тәрбие  құрамында қалыптастыру бағдарламасы (бұдан әрі Бағдарлама )тәрбиенің   Концептуалдық негіздеріне, мектеп ортасында жемқорлыққа қарсы тұру мәдениетін,  рухани-адамгершілік және азаматтық –патриоттықтық тәрбие  құрамында қалыптастыру Бағдарламасына сәйкес әзірленіп №1 Жамбыл мектебінде 5-9 сынып оқушылары үшін жемқорлыққа қарсы бағыттағы іс шараларын қамтыған тәрбие жұмысын жүргізу ретін анықтайды.

2.Тәрбие жұмысының мақсаты мен міндеттері

2.Осы Бағдарламаның мақсаты жоғары адамгершілікті, жауапты, талапты және әлеуметті білікті азамат пен патриот қалыптастырып дамыту.

3. Нұсқалған мақсаттарға жету үшін  келесі міндеттер қойылады:
 1) рухани-игіліктілік пен азаматтық- патриоттықты  тәрбиелеуге бағытталған шараларды іске асыру;
 2) білім алушылардың мемлекеттік үкімет  институттарына  сенімін арттыру;
 3) білім алушылардың саяси-құқықтық білімін қалыптастыру;
 4) білім алушылардың жемқорлыққа қарсы сипатты игілікті-әдептік құндылықтарын  қалыптастыру.

4.Кешенді ісшараларды өткізу үшін келесі тәрбие түрлері пайдаланылады:
 1) адамгершілік тәрбиесіморальдық-әдептілікті, әр оқушының жемқорлыққа шыдамсыздығын қалыптастыруға бағытталған;
 2) әлеуметтік-құқықтық тәрбие азамат пен мемлекет арасындағы қарым-қатынастың мәні туралы түсінік алуға, құқықтары мен міндеттеріне, құқықтық нормаларды сақтау қажеттігіне көз жеткізуге, жемқорлықтың  қоғам үшін қауіптілігін түсінуіне  бағытталған;
 3) эстетикалық тәрбие мектеп оқушыларының эстетикалық ұнатынымы мен қоршаған болмысқа тілектестік және отан сүйгіштік қатынас қалыптастыруға жағдай жасайтын өнер туындыларының, әдебиеттің көркемдігін түсінушілігін дамытуға бағытталған.

3.Тәрбие жұмысын ұйымдастыру

5. Тәрбиелік жұмыстар «№1 Жамбыл атындағы орта мектебі» МКМ-де ұйымдастырылады.

6.Тәрбие жұмысын басқару ДТЖО Толықбаев Д.Д, тәлімгер Закарин Н.С жүктеледі

7. Мектепте мектеп ортасында жемқорлыққа қарсы мәдениетін,мектеп оқушыларының заң талаптарын сақтауға деген ынтасын қалыптастыруға, білім мен мәдениет деңгейлерін арттыруға  бағытталған шаралар кешені өткізіледі.

8.Мектепте құрылған ерікті «Адал Ұрпақ» мектеп клубы тәрбие жұмысын ұйымдастыруға қатысып қолдау жасайды.

9. Тәрбие жұмысының ұйымдастырушылық негізі:
 1) 2021-2022 оқу жылына мектептің тәрбие жұмысының кешенді жоспары;
 2) сыныптың тәрбие жұмыс жоспары;
 3)  Ерікті«Адал Ұрпақ»мектеп клубының жұмыс жоспары мект.

10. Осы бағдарламаның 9 тармағында қарастырылған жоспарлар мектеп ортасында жемқорлыққа қарсы мәдениет қалыптастырубойынша тәрбие жұмысы модельдік жоспарға сәйкес қалыптастырылады(қоса беріледі). 

11. Жоспарда тәрбие жұмысының негізгі бағыттары, жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыруға, қоғамдық ұйымдармен, жемқорлықа қарсы әрекет жасауға өкілетті органдарымен және басқа мемлекеттік органдармен өзара әрекеттерге бағытталғанкүнтізбелік іс шаралардың өткізілуі беріледі.

12. Тәрбие жұмысын жүргізуге азаматтар және қамқорлық кеңестері, ата-аналар комитеті, қоғамдық бірлестіктер, жемқорлыққа қарсы тұруға өкілетті  және басқа мемлекеттік органдар қатыса алады.

4. «Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубы

13. «Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубының негізгі міндеттері болып  мектеп ортасында  жемқорлыққа қарсы мәдениет қалыптастыру, жемқорлыққа төзбеушілікті нығайтуға ынталыларды мадақтау, жемқорлыққа қарсы сипатты шараларға қатысу.

14.«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубы келесі сипатты секциялардан тұрады: жемқорлыққа қарсы  білімдер; Жемқорлыққа қарсы ақпарат пен шығармашылық; жаппай мәдениеттік шаралар.

15.Жемқорлыққа қарсы білімдер секциясы  лекциялар, «дөңгелек үстелдер және басқа  ағарту шараларын ұйымдастыруға қатысады .

16.Жемқорлыққа қарсы ақпарат пен шығармашылық секциясы үздік бейнеролиқтер,суреттер, шығармалар сайыстары мен шараларды ұйымдастыруға қатысады.

17.Жаппай мәдениеттік шараларсекциясы науқандар, флэш-мобтар, диалогтік алаңдар, қоғамдық, ардагерлер ұйымдары,мемлекеттік органдар мен ұйымдардың өкілдерімен кездесулер және басқа әлеуметтік-мәнде шаралар  ұйымдастыруға қатысады.

«Адал Ұрпақ» ерікті мектеп клубы туралы  ереже

1. Ерікті «Адал Ұрпақ» мектеп клубының Негізгі мақсаттары мен міндеттері мектеп ортасында жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыру, жемқорлыққа төзбеушілікті нығайту бойынша ынталыларды мадақтау,  жемқорлыққа қарсы сипатты  шаралар ұйымдастыруға қатысу болып саналады.

2. Ұжым:9 -сынып оқушылары .

3. Құрылымы

 Ерікті «Адал Ұрпақ» мектеп клубы келесі сипатты секциялардан құралған:

-         Жемқорлыққа қарсы білімдер;

-         жемқорлыққа қарсы ақпарат пен шығармашылық;

-          жаппай- мәдени іс шаралар.

3.1 Жемқорлыққа қарсы білімдер секциясы дәрістер, «дөңгелек үстелдер» және басқа да ағартушылық шараларын ұйымдастыруға қатысады.
 3.2 Жемқорлыққа қарсы ақпарат пен шығармашылық секциясы үздік бейнероликтер, суреттер, шығармалар шаралары мен сайыстарын ұйымдастыруға қатысады.
 3.3 Жаппай- мәдени іс шаралар секциясы науқандар, флэш-мобтар, диалог алаңдарын, қоғамдық, ардагерлер ұйымдарымен,мемлекеттік органдармен кездесулер және де басқа әлеуметтік-мәндішаралар ұйымдастыруға қатысады.

Мектеп тәлімгері:                Закарин Н.С.

                                                      Атқарылған іс-шаралар 

Ата-аналар жиналысы                        Ұстаздар күні                           Көңілді түстер әлемі 

      Ант қабылдау сәті                                 Марафон                             Ауыл әкіміне есебі

«Адал ұрпақ» ұйымының алғашқы отырысы мектеп мәжілісінде офлайн түрі арқылы өтті.

Бірінші мәселе бойынша педагог-ұйымдастырушы Закарин Н.С. «Адал ұрпақ» ұйымының алдағы жұмысы қалай ұйымдастырылады?»

 тақырыбында түсіндірме жасады. Баяндама барысында сынып жетекшілер мен оқушыларға мектебімізде жемқорлыққа қарсы мектеп оқушыларының жұмысы қалай жүргізілетіні туралы айтылып, ұйымның мақсаты мен міндеттері таныстырылып, жылдық жоспары ұсынылды. 

 Екінші мәселе  бойынша тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Толықбаев Д.Д. сөз алып, ұйым мүшелерін бекіту туралы айтты.  Ұйым басшысы- 11 «а» Мұратұлы Шерхан, мүшелері- Ем Владимир Сергейевич 11 «б»

3. Сардирдин Ильяс Алымжанович

4.Жамбеков Саят Серікбекұлы  

5.Тұрсынғали Роза Бекжанқызы  

6.Сейдалым Шырын Серікқызы  

7.Қонысбай Назерке Қанатқызы  

8.Керей Мадина Керейқызы  

9.Божымбай Балнұр  

10.Сейдахан Қасымжомарт Бауыржанұлы  

11.Гайзер Александр Александрович  

12.Исаев Максим Николаевич  

13.Син Инесса Юрьевна 

14.Амангелді Айгүл

15.Мұратұлы Шерхан  

16. Нұрлан Досан

17. Мұхамеднұр Алмас

18. Күшікбай Шерхан 

19. Лим Юлия Сергеевна

20. Адалбай Мейір Еркінұлы

21.Кешубаев Диас Қайратович  

22.Бірліктұзды Ермек Жақсыбекұлы 

23.Жұмағали Айтқали Дәуренғалиұлы  

24.Изимов Руслан Алексеевич 

25.Далбаев Ильяс Ерболович

26.Асылбекұлы А

27.Сембек Д

28.Сержан Д

29.Төлеген М

30.Мұхамәди Д бекітуге ұсынылды. Осы оқушылар жоспар бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға бағытталған тәрбие жұмысына байланысты сынып сағаттары, сыныптан тыс іс-шаралар ұйымдастырып, қоғамдық ұйымдармен бірлесіп жұмыс жасауға ат салысады деп сөзін аяқтады.

     Үшінші мәселе: «Парасатты Азамат» бұрышын ұйымдастыру бойынша педагог-ұйымдастырушы Закарин Н.С. сөз алды. Бұрыштың басты мақсаты- азаматтық, патриоттық тәрбие беру, кез келген адамның құқығын, бостандығын және міндетін құрметтеу, адамгершілік қасиет пен этикалық ананы қалыптастыру, жемқорлықты қабылдамау, шығармашылық қарым-қатынасты қалыптастыру үшін өте маңызды. «Парасатты Азамат» бұрышы мектеп фойесінде ілулі тұр. Бұрышта «Адал Ұрпақ» ұйымының бұйрығы, жылдық жоспары, мақсаты мен міндеттері, ұраны ілінеді  деп сөзін аяқтады.

 Қаулы қабылданды:

1. «Адал Ұрпақ» ұйымын тізімін талапқа сай ұйымдастыру» «Біздің таңдауымыз-заңды мемілекет» ұранында жыл бойы акциялар мен кездесулер, дөңгелек үстелдер және алдын алу шараларын көптеп ұйымдастыру.

2. «Адал Ұрпақ» ұйымының ұйым басшысы мен   мүшелерін бекіту

3.  «Парасатты Азамат» бұрышын ұйымдастыру

Мектеп директоры:               Б.М.Қамзина

                  Хатшы:               Болат Еңлік

«Темекі тартқаның-өзіңді құртқаның»

7-сынып

Жетекшісі: Рахымбай Тұрсынай

Тақырыбы: «Темекі тартқаның - өзіңді құртқаның»
 Мақсаты: Оқушыларды зиянды әдеттерден бойын аулақ ұстауға, салауатты өмір салтыг сақтауға, темекі шегудің денсаулыққа қауіпті екендігі туралы мағлұмат беріп, ойларын ашық айтуға үйрету, шығармашылық белсенділіктерін дамыту.
 Тәрбие сағатының түрі: Пікірлесу
 Көрнекілігі: Салауатты өмір салты туралы қанатты сөздер жазылған презентация, компьютер слайды, темекінің зияндығы туралы жинақтар. т. б.
 Барысы: І. Ұйымдастыру
 а) Сынып тазалығы, оқушылардың тәрбие сағатына қатысуы
 б) Оқушылар ынтасын тәрбие сағатының тақырыбына аудару
 ІІ. Кіріспе бөлімі
 Егемендіктің тізгінін берік қолға алу үшін, ұрпақтың дені сау, рухани дүниесі бай, ғылым - біліммен жақсы қаруланған болуы шарт. Бүгінгі сабақта адам баласына өте қауіп төндіретін зиянды зат - темекі туралы салмақты ой қозғаймыз. Сонымен адам өмірге темекі тартушы болып келмейді екен, өсе келе жаман әдетке үйір болудан, өз ісіне мән бермеуден, темекі дәмін татып көріп, қалай темекіге тәуелді болғанын байқамай қалып, денсаулығынан айрылып жатады.
 Салауатты өмір салты деген не?
 1. Спортпен шұғылдану
 2. Күн тәртібін ұстау
 3. Жеке бас гигиенасын сақтау
 4. Жаман қылықтардан аулақ болу: Маскүнемдік, нашақорлық, шылым шегуден
 ІІІ. Негізгі бөлім
 1. Никотиннің зардаптары
 1 - оқушы:
 Бір данышпан темекі туралы сұрағанда «мен темекінің үш жақсы жағын білемін» депті:
 Біріншісі, темекі шеккен адамның үйіне ұры түспейді.
 Екіншіден, темекі шеккен адамды ит қаппайды.
 Үшіншіден, шылымқор жан мәңгі жас болып көрінеді.
 Мұны дәлелдеп беріңіз дегенде:
 ... Темекі тартқан адам түнімен күркілдеп жөтеліп шығады. Түнде келген ұрылар болса үйде ояу адам бар екен ойлап, кері қайтады. Көп жөтелген адамның белі бүгіліп, ерте таяқ ұстауға тура келеді. Таяқ ұстаған адамнан қабаған ит те жасқанады. Темекіні көп тартқан адам ерте қайтыс болады. Мәңгі жас болып өтеді дегенім осы,- деген екен.
 2 - оқушы: Елімізде мектеп жасындағы балаларға ішімдіктер мен темекі сатуға болмайтыны заң болғанымен, бұл тәртіптің сақтала бермейтіндігіне жасөспірімдердің темекі шегуінің өзі үлкен дәлел болмақ. Бұл жөнінде мамандар «заңды күшейту керек, немесе «балалардың темекіге үйір болуы оның бағасының арзандығында» деген сияқты пікір тудыруда.
 3 - оқушы: Осы бір зиянды әдет қайдан шыққан?
 Үндістер меңдуанаға ұқсас шөпті жандырғанда шыққан түтінді танау арқылы ішке тартып соған мас болған. Олар оны «табако» деп атаған екен. 1560 жылы Француздың әйел патшасы Екатерина Медичиге басының сақинасы ұстағанда дәрі - дәрмек ретінде берілгенде баршаның қызығушылық құмарлығын тудырған. Әуелгіде емдік шөп ретінде қолданылған. Ресейге саудагерлер арқылы келген.
 4 - оқушы: Темекінің зияны туралы не білеміз?
 Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша темекі тарту зардабынан жыл сайын 5 миллион адам қайтыс болады екен. 2027 жылы темекі зардабынан қайтыс болғандар саны 10 миллионға жетеді деген болжам бар. Соңғы уақытта темекі тартатындар арасында көмейдің қатерлі ісігі 6 - 10 есе, өңештің ісігі 2 - 6 есе жоғары. Бір түйір темекі тартқан адам 0, 4 - 3, 5 мг улы никотин қабылдайды да өз өмірін 15 минутқа қысқартады.
 5 - оқушы: Темекіден ауаға жылына 720 000 тонна күкірт қышқылы,
 384000тонна аммиак, 180000 тонна никотин, 660 000 тонна темекі майы, 550000 тоннадай иісті газ шығады. Темекі кез - келген ауруды ушықтырады, жүйке қызметін бұзады.
 6 - оқушы: Салмағы 1 мг темекіде 10 - 15 мг никотин болады. Темекі шоғының қызуы 300 градусқа жетеді. Оны сорғанда ауызда 60 градусқа дейін температура пайда болады. Бұл ауыз, өңеш, кеңірдек, тыныс жолдары мен асқазанның шырышты қабығының нәзік жасушаларын күйдіреді. Темекі шеккен адам темекі шекпеген адамнан 10 - 15 жыл аз өмір сүреді.
 Көрініс «Зиянды әдеттер планетасы»
 2. Темекімен күрес шаралары қалай жүргізілген?
 Темекінің зиянын ертерек білген елдер тыйуға әртүрлі шаралар қолданады.
 - Англияда темекі шеккендерді дарға асқан
 - 1680 жылы ХІІІ Людовик королъ темекіні еркін сатуға тыйым салып, тек дәрігердің қағазымен ғана дәріханалардан сатып алуға рұхсат берді.
 - 1692 жылы Сантъ - Ягода кешкілік ғибадатқа кірудің орнына шіркеу есігінің алдында шылым шеккені үшін бас монахты тірілей қабырғаға жабыстырып, бітеп тастаған.
 - І Петр темекі мен темекі бұйымдарына салық салу мемлекетке пайдалы деп шешкен.
 - Югаславияда 1987 жылдың 1 - қаңтарынан бастап жұмыс және қоғамдық орындарда оның ішінде мектепте темекі шегуге тыйым салу жөнінде бұйрық берілген. Оны бұзғандар 50 000 динар айып төлейді.
 - Швецияда 2000 жылдан бері жасөспірімдер шылым шегуді білмейді екен.
 - Сингапурда темекі шегуге тыйым салынған жерде шылыммен ұсталған адам 1000 долларға дейін айыппұл төлейді.
 - Қазақстанда кәмелетке толмағандарға темекі сатылмайды және мемлекеттік мекемелерде темекі сатылмасын деген заң бар.
 
 3. Оқушылар пікірлері
 1.- Балалар, қалай ойлайсыздар адамдар зиян екенін біле тұра неге темекі тартады?
 2. Қыз балалар арасында темекіге әуестікке ойларыңыз?
 ІУ. Қорытындылау
 Оқушылар пікірлерінің қорытындысы: Адам бұл өмірге қонақ, олай болса, бір ғана рет берілетін өмірді еңбек етіп, толық мәнді өмір сүру - бізге міндет.